مفاهیم جستجوی آگاهانه و نا آگاهانه در هوش مصنوعی دکتر سیامک نوراللهی

مفهوم جستجوی آگاهانه و ناآگاهانه در هوش مصنوعی

در هوش مصنوعی، جستجوهای آگاهانه و ناآگاهانه به دو دسته اصلی از روش‌های حل مسئله اشاره دارند که بر اساس نحوه انجام جستجو و استفاده از اطلاعات محیط متفاوت هستند:

 

1. **جستجوی آگاهانه (Informed Search)**:

   در جستجوهای آگاهانه، عامل از اطلاعاتی که دارد در جهت یافتن راه‌حل بهینه بهره می‌برد. این اطلاعات معمولاً شامل موقعیت فعلی، اطلاعات تاریخچه حرکت‌ها، فاصله تا هدف و ... است. از جستجوهای آگاهانه می‌توان به الگوریتم‌هایی مانند جستجوی بهترین اولین (Best-First Search)، الگوریتم A* و ... اشاره کرد. این الگوریتم‌ها عملکرد بهتری در شرایطی ارائه می‌دهند که اطلاعات دقیقی در مورد هدف و محیط در دسترس باشد.

 

2. **جستجوی ناآگاهانه (Uninformed Search)**:

   در مقابل، جستجوهای ناآگاهانه بر اساس اطلاعات کمتری از محیط عمل می‌کنند. این نوع جستجو به دنبال حل مسئله بدون داشتن اطلاعات خاص در مورد موقعیت فعلی یا هدف است. از جستجوهای ناآگاهانه می‌توان به الگوریتم‌هایی مانند جستجوی سطح اول (Breadth-First Search) و جستجوی عمق اول (Depth-First Search) اشاره کرد. این الگوریتم‌ها اغلب برای حل مسائلی که اطلاعات خاصی درباره ترتیب حرکت‌ها وجود ندارد، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 

به طور خلاصه، جستجوهای آگاهانه با استفاده از اطلاعات بیشتری درباره محیط و هدف، بهینه‌تر و سریع‌تر می‌توانند به راه‌حل‌های بهتری برسند در حالی که جستجوهای ناآگاهانه بدون داشتن اینگونه اطلاعات، به صورت کلی‌تر و با میانگین زمانی طولانی‌تر مسائل را حل می‌کنند.