سیاستهای جهانی در قبال کشورها

سیاست‌های جهانی در قبال کشورها بسیار متنوع و پیچیده هستند و می‌توان آن‌ها را بر اساس معیارهای مختلف دسته‌بندی کرد. هیچ سیستم دسته‌بندی واحدی وجود ندارد، اما می‌توان برخی از رویکردهای اصلی را شناسایی کرد: 

1. بر اساس شدت دخالت: 

 

سیاست عدم مداخله (Non-interventionism): این رویکرد بر احترام به حاکمیت ملی و عدم دخالت در امور داخلی سایر کشورها تأکید دارد. این سیاست در عمل به ندرت به صورت کامل اجرا می‌شود، اما برخی کشورها تلاش می‌کنند تا تا حد ممکن از مداخله در امور دیگران خودداری کنند.

 

سیاست مداخله‌گرایی (Interventionism): این رویکرد بر دخالت فعالانه در امور داخلی یا خارجی سایر کشورها به دلایل مختلف مانند حقوق بشر، منافع اقتصادی یا امنیت ملی تأکید دارد. این مداخله می‌تواند به صورت نظامی، اقتصادی، دیپلماتیک یا فرهنگی باشد. میزان و نوع مداخله به شدت متفاوت است.

 

 

2. بر اساس اهداف سیاست: 

 

سیاست ترویج دموکراسی (Democracy Promotion): هدف از این سیاست حمایت از دموکراسی و حقوق بشر در سایر کشورهاست. روش‌های دستیابی به این هدف می‌تواند از کمک‌های اقتصادی و سیاسی تا مداخلات نظامی متفاوت باشد.

 

سیاست همکاری توسعه (Development Cooperation): این سیاست بر کمک به توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورهای در حال توسعه تمرکز دارد. این کمک‌ها می‌تواند به صورت کمک‌های مالی، فنی یا آموزشی باشد.

 

سیاست مهار (Containment): این سیاست به‌طور خاص برای مقابله با گسترش ایدئولوژی یا قدرت یک کشور خاص، معمولاً یک قدرت رقیب، طراحی شده است. در طول جنگ سرد، ایالات متحده سیاست مهار کمونیسم را دنبال می‌کرد.

 

سیاست توازن قدرت (Balance of Power): هدف این سیاست جلوگیری از تسلط یک کشور یا گروهی از کشورها بر سایرین است. این کار اغلب با ایجاد ائتلاف‌ها و توافق‌نامه‌ها انجام می‌شود.

 

سیاست مداخله بشردوستانه (Humanitarian Intervention): این سیاست مداخله در امور داخلی یک کشور برای جلوگیری از نقض گسترده حقوق بشر یا جلوگیری از فجایع بشردوستانه است. این سیاست بسیار بحث‌برانگیز است، زیرا می‌تواند با اصل حاکمیت ملی در تعارض باشد.

 

 

3. بر اساس ایدئولوژی: 

 

رویکرد لیبرال: بر پایه همکاری بین‌المللی، حقوق بشر، دموکراسی و تجارت آزاد است.

 

رویکرد رئالیست: بر پایه منافع ملی، قدرت و امنیت ملی است و همکاری بین‌المللی را تنها زمانی ضروری می‌داند که به منافع ملی کمک کند.

 

رویکرد ساختارگرا: بر نقش ساختارهای اقتصادی و سیاسی جهانی در شکل‌دهی به روابط بین‌الملل تمرکز دارد.

 

 

4. بر اساس ابزارهای سیاست: 

 

دیپلماسی: مذاکره و گفتگو برای حل اختلافات و دستیابی به اهداف سیاسی.

 

تحریم‌ها: استفاده از اقدامات اقتصادی برای فشار بر یک کشور.

 

کمک‌های اقتصادی: ارائه کمک‌های مالی و فنی به سایر کشورها.

 

مداخلات نظامی: استفاده از نیروی نظامی برای دستیابی به اهداف سیاسی.

 

پروپاگاندا: ترویج ایده‌ها و دیدگاه‌ها برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی در یک کشور دیگر.

 

 

لازم به ذکر است که این دسته‌بندی‌ها از هم جدا نیستند و اغلب با هم ترکیب می‌شوند. سیاست‌های جهانی در قبال هر کشور معمولاً ترکیبی از چندین رویکرد و ابزار است و در طول زمان نیز تغییر می‌کند. عوامل زیادی از جمله منافع ملی، ایدئولوژی، روابط بین‌المللی و شرایط داخلی یک کشور، در شکل‌گیری این سیاست‌ها نقش دارند.