نکات اپیدمیولوژی دکتر سیامک نوراللهی متخصص طب پیشگیری

نکاتی مهم در اپیدمیولوژی عبارتند از:

۱. در روش گروه متمرکز(focus group) برخلاف روش دلفی، هدف تعیین مقدار و شدت تفاوت دیدگاههاست.

۲. نمودار قیفی ( funnel plot) برای بررسی شانس بروز سوگیری در انتشار نتایج در مطالعات متاآنالیز به کار می رود.

۳. نمونه گیری طبقه ای زمانی قابل استفاده است که پراکندگی بین طبقات بیشتر از پراکندگی داخل طبقات باشد. 

۴. در طرح مورد متقاطع، هر بیمار بعنوان شاهد خود عمل می کند.

۵. ‌درصد منفی کاذب برابر است با ۱  منحای حساسیت.

۶. حدت یا ویرولانس عامل بیماریزا عبارتست از تعداد موارد شدید یا ناتوان کننده یک بیماری به کل موارد آن.

۷. مدل چرخ برای بیماریهای ژنتیک و مدل شبکه علیت برای بیماریهای غیر واگیر کاربرد دارد.

۸. نخستین گام در بررسی یک اپیدمی، تائید تشخیص بیماری است.

۹. میزان مولد پایه(R0) متوسط تعداد افرادی است که وقتی مورد عفونی به یک جمعیت کاملا مظنون وارد می شود بطور مستقیم بوسیله مورد عفونی در خلال دوره واگیری آن آلوده می شود.شرط خاموشی اپیدمی R0 کمتر از یک است.

۱۰. برخلاف ارزش اخباری، درستنمایی تحت تاثیر شیوع بیماری قرار نمی گیرد.

۱۱. مطالعه Nested case-control یک مطالعه مورد شاهدی است در بستر یک مطالعه همگروهی.

۱۲. ایمپکت فاکتور صورت میانگین تعداد دفعاتی که مقالات یک مجله در دو سال قبل از آن رفرنس داده می شوند تعریف می شود.

۱۳. در روش cross-over که یکی از انواع کارآزمایی شاهددار تصادفی است، بیماران پس از کامل شدن یک درمان، درمان دیگر را شروع می کنند.

۱۴. متخصصان اخلاق با طرح Zelen مخافند و اعتقاد دارند باید رضایت آگاهانه از همه افراد شاهد و تجربی گرفته شود.

۱۵. سن و جنس جزء عوامل مستعدکننده بیماری هستند در حالیکه تغذیه و درآمد جزء عوامل قادرساز بیماری هستند.

۱۶. تشخیص اثر متقابل ( Interaction) در مدل تجمعی بر مبنای محاسبه خطر قابل انتساب و در مدل ضربی بر مبنای خطر نسبی است.

۱۷. خطر قابل انتساب(AR) برابر است با بروز در گروه مواجهه یافته منحای بروز در گروه مواجهه نیافته.

۱۸. ویژگی برابر است با یک منحای درصد مثبت کاذب.

۱۹. نسبت میرایی استاندارد شده برابر است با نسبت موارد مرگ مشاهده شده در یک سال به موارد مرگ مورد انتظار در یک سال.

۲۰. مخرج کسر چگالی بروز، شخص- سال می باشد.

۲۱. شیوع بیماری برابر است با بروز بیماری ضربدر طول مدت بیماری.

۲۲. خطای تصادفی با افزایش حجم نمونه کاهش می یابد و انتخاب موارد جدید تاثیری در آن نخواهد داشت.

۲۳. برای کاهش تورش اطلاعات در مطالعات کارآزمایی بالینی از روش کورسازی و برای کنترل مخدوش کننده ها و کاهش تورش انتخاب از تخصیص تصادفی استفاده می شود.

۲۴. نمودار انباشت(forest plot) در متاآنالیز رسم می شود که اطلاعات تک تک مطالعات وارد شده در متاآنالیز و یک برآیند کلی از آنها را به نمایش می گذارد.

۲۵. OR در مطالعات برابر است با شانس بیماری در گروه مواجهه یافته تقسیم بر شانس بیماری در گروه عدم مواجهه.

۲۶. RR یا خطر نسبی برابر است با بروز بیماری در گروه مواجهه یافته تقسیم بر بروز بیماری در گروه عدم مواجهه.